Jaki kąt świecenia lampy wybrać?

Jaki kąt świecenia lampy wybrać?

W świetle coraz powszechniejszych technologii oświetleniowych warto zwrócić uwagę na aspekt, który często pozostaje niedoceniony – kąt świecenia lamp. Lampy i żarówki mogą mieć różne kąty świecenia, które mają kluczowe znaczenie dla sposobu, w jaki oświetlają przestrzeń. Te o węższym kącie nazywane są punktowymi, podczas gdy te o szerszym kącie stanowią oświetlenie ogólne. Każdy typ ma swoje zastosowania i sprawdza się w różnych okolicznościach, dlatego warto zrozumieć, jak dobrze dobrać kąt świecenia do konkretnych potrzeb. W tym artykule rozwiniemy ten temat, wyjaśniając, jakie są różnice między tymi typami oświetlenia i gdzie najlepiej zastosować każdy z nich.

Kąty świecenia żarówek

Żarówki E27 i E14 zazwyczaj posiadają kąt świecenia wynoszący 360 stopni, co oznacza, że emitują światło dookoła, bez wyraźnego skupienia. Natomiast żarówki GU10 oferują zakres kątów świecenia od około 24 do 120 stopni, co przekłada się na węższy strumień światła, który może być kierowany bardziej precyzyjnie.

Kąty świecenia lamp LED

Lampy z modułem LED oferują szeroki zakres kątów świecenia, począwszy od wąskich kątów nawet od 16 stopni, aż do szerokich, obejmujących 120, 180 stopni, lub nawet większe. Dzięki temu można dopasować oświetlenie do konkretnych potrzeb i preferencji użytkownika oraz warunków w pomieszczeniu.

Dodatkowo, na lampach LED można stosować różnego rodzaju przesłony, jeśli są one dodane przez producenta. Dzięki nim możliwa jest regulacja kąta świecenia, co pozwala na dostosowanie oświetlenia do konkretnych potrzeb i warunków w pomieszczeniu.

Jaki kąt świecenia wybrać?

Przy kącie świecenia 180 lub 360 stopni praktycznie nie ma trudności, gdyż wiadomo, że lampa oświetla całe pomieszczenie i może stanowić główne źródło światła w pokoju, na przykład w lampie wiszącej. Jednak pojawia się problem, gdy potrzebujemy lampy o węższym kącie świecenia, na przykład nad stołem, w aneksie kuchennym lub do montażu w lampach podtynkowych albo reflektorów na szynoprzewód nad telewizorem.

Wysokość sufitu, na którym jest zamontowana lampa, także ma znaczenie. Im wyższy sufit, tym szerzej światło będzie się rozchodzić. Dla tego artykułu przyjmujemy standardową wysokość sufitu około 250 cm. Należy mieć na uwadze, że w przypadku wyższych sufitów światło będzie oświetlać szerszy obszar na dole, natomiast przy niższych sufitach obszar oświetlenia będzie węższy.
Sugestie i informacje będą ogólne, a nie precyzyjne jak np. z programu Dialux, ale w zupełności wystarczą do prawidłowego dobrania lamp.

Jaki obszar oświetli lampa o danym kącie świecenia?

Aby obliczyć ile mniej więcej m2 oświetli lampa o danym kacie świecenia, możemy użyć prostego wzoru geometrycznego. Obszar oświetlony można obliczyć jako iloczyn tangensa kąta świecenia i wysokości montażu.

Np. dla źródła światła, które ma kąt świecenia 24 stopnie i jest zamontowane na suficie o wysokości 2,5 m wzór to Obszar = Tangens(24 stopnie) * Wysokość montażu, czyli obszar = 0,445 * 2,5 m ≈ 1,113 m².

• 24 stopnie – 1,113 m2
• 36 stopni – 1,81 m2
• 50 stopni – 2,98 m2
• 70 stopni – 7,9 m2
• 80 stopni – 9,2 m2

Dla kąta świecenia 90 stopni i więcej, światło będzie się rozpraszać w całym pomieszczeniu. Dla takiego kąta oświetlenia nie ma konkretnego obszaru, który jest oświetlony, ponieważ światło jest rozproszone na całą przestrzeń. Dla kąta świecenia 90 stopni i większych, światło będzie się rozpraszać po całym pomieszczeniu bez względu na jego metraż, ponieważ jest to szeroki kąt. Jednakże nie oznacza to, że całe pomieszczenie będzie zawsze oświetlone, ponieważ istotna będzie ilość emitowanego światła, wyrażona w lumenach, która może być różna.

Oznacza to, że przy odpowiedniej ilości strumienia świetlnego przypadającego na m2 i montażu lampy o kącie świecenia 90 stopni na wysokości 2,5 metra, całe pomieszczenie mogłoby być właściwie oświetlone z jednej lampy. Jednakże należy również wziąć pod uwagę równomierne rozmieszczenie lamp w pomieszczeniu oraz ewentualne przeszkody, które mogą wpływać na rozproszenie światła.

W tym miejscu znajduje się informacja ile powinno być lumenów na metr kwadratowy w danym pomieszczeniu, aby prawidłowo je oświetlić.

Przykładowe wyliczenia liczby lamp do pomieszczeń

Średni metraż korytarza w mieszkaniu w bloku wynosi 6 m2. Średnia wysokość sufitu to 2,5 m. Oznacza to, że aby odpowiednio oświetlić całą przestrzeń wystarczą dwie tubki z źródłem światła o kącie świecenia przynajmniej 50 stopni.

Standardowo sugeruje się wieszanie lamp nad stołem na wysokości około 70-80 cm. Dla uproszczenia możemy przyjąć, że jest to 1 metr.

• Lampa o kącie świecenia 24 stopnie zawieszona 1 metr nad stołem oświetli 0,45 m2.
• 36 stopni oświetli 0,72 m2.
• 50 stopni oświetli 1,19 m2.
• 70 stopni oświetli 2,74 m2.

Okrągły stół o średnicy 1 m ma około 0,78 m2. Oznacza to, że przy zawieszeniu lampy nad nim, na wysokości około 1 metra, wystarczy źródło światła o kącie 36 stopni, aby oświetlić go prawie w całości.

Nad prostokątnym stołem w jadalni, który ma wymiary 2 m na 1 m możemy zawiesić dwie lampy na wysokości 1 m od stołu. Aby oświetlić cały stół potrzebne będą dwie lampy o kącie świecenia 50 stopni.

Podsumowanie

Kąt świecenia to kluczowy czynnik wpływający na sposób oświetlenia przestrzeni. Źródła światła z kątem poniżej 60 stopni oświetlają obszary punktowo, natomiast te powyżej 60 stopni rozpraszają światło bardziej równomiernie. Kiedy kąt wynosi już 120 stopni lub więcej, światło rozprasza się na całe pomieszczenie. Jednakże, warto pamiętać, że kąt świecenia to nie jedyny istotny czynnik. Nawet jeśli światło ma odpowiedni kąt, to musi mieć wystarczającą ilość lumenów i odpowiednią moc, aby skutecznie oświetlić dany obszar. Dlatego, przy wyborze oświetlenia, należy uwzględnić zarówno kąt świecenia, jak i parametry takie jak moc i ilość lumenów.

Osoby, które interesują też inne parametry źródeł światła zachęcamy do sprawdzenia pozostałych naszych artykułów takich jak: 

• Wskaźnik postrzegania barw CRI – dlaczego warto zwracać na niego uwagę
• Co to jest strumień świetlny?
• Co to jest barwa światła i temperatura barwowa?

Wskazówka dla Ciebie. Już teraz zacznij oglądać nasz niezrównany kanał na YouTube. Znajdziesz tam mnóstwo ciekawych poradników, filmy z prezentacją produktów i dobre rady w aranżacji wnętrz. Dzięki temu zakupy oświetlenia przeprowadzisz łatwo i dokonasz dobrego wyboru.