Kategorie bloga
Co oznacza żywotność lampy LED
Lampy z wbudowanym modułem LED mają wiele różnych cech, na które warto zwrócić uwagę przy wyborze odpowiedniego modelu. Nie wszystkie z tych parametrów są jednak dla nas istotne w każdej sytuacji. Przykładowo, jedna lampa może mieć skuteczność świetlną na poziomie 80 lm/W, a inna 90 lm/W, ale jeśli montujemy ją w garażu czy wiatrołapie, to różnica na takim poziomie nie będzie dla nas kluczowa. Podobnie, wskaźnik oddawania barw (CRI) 80 czy 90 może nie mieć większego znaczenia w miejscach, gdzie precyzyjne odwzorowanie kolorów nie jest istotne. Mimo to, analiza tych parametrów może pomóc w ocenie jakości samego produktu – zazwyczaj lepsze parametry techniczne oznaczają zastosowanie lepszych komponentów. Może to być również pomocne w ocenie, czy cena danej lampy jest adekwatna do jej możliwości. Jednym z istotnych parametrów, który warto przeanalizować, jest żywotność modułów LED. W tym wpisie wyjaśnimy, co oznacza ten parametr, co na niego wpływa i dlaczego warto brać go pod uwagę przy wyborze oświetlenia.
Żywotność lampy LED jest wyrażona w godzinach i określa, jak długo producent przewiduje, że lampa będzie świecić do osiągnięcia 70% pierwotnej jasności. Czyli zanim jej strumień świetlny znacząco spadnie. Dla porównania, tradycyjna żarówka z żarnikiem wolframowym miała żywotność na poziomie około 5 000 godzin. Następnie pojawiły się żarówki LED, które osiągały już 15 000 godzin, a współczesne lampy z modułami LED mają żywotność od około 30 000 godzin do nawet 50 000 godzin, a w niektórych przypadkach jeszcze więcej. Teoretycznie oznacza to, że lampa może działać nieprzerwanie przez ten czas, ale w praktyce istnieją czynniki, które mogą wpłynąć na jej trwałość.
Jednym z takich czynników jest liczba cykli włączeń i wyłączeń – niektóre lampy mają określoną maksymalną liczbę przełączeń, po której ich żywotność może się skrócić. Jeśli użytkownik często włącza i wyłącza lampę, może ona przestać działać wcześniej, nawet jeśli nie osiągnęła jeszcze deklarowanej liczby godzin pracy. Dodatkowo, skoki napięcia w sieci elektrycznej, które nie są uwzględniane w standardowych testach, mogą prowadzić do uszkodzenia podzespołów elektronicznych i tym samym skrócić żywotność lampy. Kolejnym istotnym czynnikiem jest nagrzewanie się diod LED – wysoka temperatura pracy może prowadzić do ich stopniowego osłabienia, a w skrajnych przypadkach nawet do awarii. Dlatego przy wyborze oświetlenia LED warto zwracać uwagę nie tylko na deklarowaną żywotność, ale także na jakość komponentów i warunki, w jakich lampa będzie użytkowana. W tym miejscu piszemy więcej na temat tego co się może zepsuć w lampach ledowych.
Rozumiemy więc, że deklarowana żywotność lampy LED to wyliczenie teoretyczne, a rzeczywisty czas działania może się różnić w zależności od warunków użytkowania. Mimo to, ta informacja ma istotne znaczenie, ponieważ pozwala nam ocenić jakość zastosowanych modułów LED. Producent, deklarując określoną liczbę godzin pracy, opiera się na testach laboratoryjnych, które dają pewien obraz trwałości użytych komponentów. Dlatego warto zwracać uwagę na ten parametr, nawet jeśli nie jest on jedynym wyznacznikiem jakości.
Dla uproszczenia możemy przyjąć następujące przedziały oceny:
- Żywotność poniżej 20 000 godzin – wynik słaby, wskazujący na mniej trwałe moduły LED lub oszczędności na jakości komponentów.
- Żywotność w zakresie 20 000 – 30 000 godzin – wynik średni, typowy dla tańszych lamp lub starszych technologii LED.
- Żywotność w przedziale 30 000 – 50 000 godzin – wynik dobry, świadczący o solidnej jakości i standardowym poziomie trwałości.
- Żywotność powyżej 50 000 godzin – wynik bardzo dobry, sugerujący zastosowanie wysokiej jakości diod LED i dobrej elektroniki sterującej.
Deklarowana żywotność daje nam zatem pierwszy sygnał, czego możemy się spodziewać po danym produkcie.
Przyjmuje się, że przeciętnie korzystamy z lampy przez około 4 godziny dziennie. Dzięki temu możemy łatwo przeliczyć deklarowaną żywotność na lata, co pozwala lepiej zrozumieć, ile czasu rzeczywiście może nam posłużyć dany produkt.
Jeśli producent podaje:
- 20 000 godzin, to dzielimy tę wartość przez 4 godziny dziennie i przez 365 dni w roku: 20 000 / (4 × 365) ≈ 14 lat
- 30 000 godzin, to: 30 000 / (4 × 365) ≈ 20 lat
- 50 000 godzin, to: 50 000 / (4 × 365) ≈ 34 lata
Oczywiście są to wartości teoretyczne, które nie uwzględniają czynników takich jak częste włączanie i wyłączanie, skoki napięcia czy nagrzewanie się diod LED, które mogą skrócić realny czas działania. Mimo to, taki przelicznik daje nam lepsze wyobrażenie o trwałości danej lampy niż sama liczba godzin.
Jak wygląda żywotność żarówek LED
W przypadku lamp LED zintegrowanych (np. plafonów, paneli czy reflektorów), diody są montowane bezpośrednio na większym radiatorze, co zapewnia lepsze odprowadzanie ciepła. Natomiast żarówki LED są zaprojektowane jako zamienniki tradycyjnych żarówek i mają mniej efektywne systemy chłodzenia. Wewnątrz obudowy znajduje się elektronika sterująca oraz diody LED, a ich rozpraszanie ciepła jest ograniczone przez kompaktową konstrukcję. W konsekwencji producenci stosują szacunki żywotności – często w zakresie 15 000 – 25 000 godzin.
Marki premium, takie jak Philips i Osram, stosują bardziej rygorystyczne standardy testowania i zachowawczo deklarują żywotność swoich produktów (zwykle około 15 000 godzin). W rzeczywistości mogą one działać dłużej niż 15 000 godzin, ale producenci wolą gwarantować wartość, którą są w stanie potwierdzić w testach. Natomiast tańsze marki często deklarują wyższą żywotność (np. 25 000 godzin), ale nie zawsze jest to poparte solidnymi testami. W praktyce wiele takich produktów traci wydajność szybciej lub ulega awarii z powodu słabszej jakości komponentów.
Wskazówka dla Ciebie. Już teraz zacznij oglądać nasz niezrównany kanał na YouTube. Znajdziesz tam mnóstwo ciekawych poradników, filmy z prezentacją produktów i dobre rady w aranżacji wnętrz. Dzięki temu zakupy oświetlenia przeprowadzisz łatwo i dokonasz dobrego wyboru.
